اگر کارفرما حق بیمه تان را پرداخت نکرد چه کنید؟

از جمله مهم ترین حقوق کارگر، حق بیمه او است. طبق ماده ۱۴۸ قانون کار، هر کار فرمایی موظف است که کارگران خود را بیمه کند. بر اساس این قانون بیمه کارگران تکلیفی بر گردن کارفرما است. هر کارفرما مکلف است با شروع کار کارگر، در پایان هر ماه لیست بیمه را منطبق با حقوق تعیین شده به سازمان تامین اجتماعی ارسال و همینطور به دارایی مالیات پرداخت کند. ارسال مجموع حق بیمه کارگر و کارفرما فقط بر عهده کارفرما می باشد و کارگر هیچ مسئولیتی در قبال پرداخت آن ندارد.در صورت عدم پرداخت حق بیمه کارفرما،بیمه شده می‌تواند با مراجعه به نزدیک ترین شعبه، نسبت به شکایت از کارفرما اقدام و بازرسی شعبه را تقاضا نماید.در این صورت کارفرما مجبور به پرداخت جریمه نقدی برابر با دو تا ده برابر حق بیمه مربوطه می شود.علاوه بر این تحت تعقیب کیفری نیز قرار می‌گیرد.

سهم حق بیمه کارگران چقدر است؟

سهم حق بیمه کارگران ۷ درصد از پایه حقوق و مزایای دریافتی و سهم کارفرما ۲۳ درصد می باشد.

چرا کارفرمایان از پرداخت حق بیمه طفره میروند؟

با اینکه کارفرمایان موظفند که تا پایان آخرین روز ماه بعد اسامی بیمه شدگان و حق بیمه شان را به تامین اجتماعی ارسال کنند، برخی از کارفرمایان به دلیل منافع مالی بیشتر نسبت به عدم پرداخت حقوق کارگران اقدام می نمایند. بخاطر اینکه کارفرمایان باید حقوق کارگران را از جمله دستمزد، عیدی، پاداش، مرخصی، حق اولاد، حق مسکن، خوار و بار و امثال آن در موعد مقرر پرداخت کنند و قانون هیچ گونه تعلل یا تاخیری یا نمی‌پذیرد. در پایان هر ماه کارفرمایان موظفند علاوه بر پرداخت حقوق و مزایا، حق بیمه خودشان و کارگرانشان را به تامین اجتماعی ارائه دهند. در صورتی که کارفرما هر حقوقی را از کارگر ضایع کند و از کارگر هرگونه بهره کشی نماید کارگر می‌تواند با مراجعه به اداره کار از کارفرمای خود نسبت به دریافت حقوق خود شکایت کند. در این موارد تخلف کارفرما بیمه نکردن کارگران خود نیست، بلکه پرداخت نکردن سهم حق بیمه خودش و کارگرش است. بدلیل اینکه هر کارگری به طور خودکار زمانی که مشغول به کار می‌شود از جانب تامین اجتماعی بیمه می‌شود و از اولین روز اشتغال تحت پوش بیمه قرار می‌گیرد و از مزایای آن بهره مند می‌شود چه کارفرما حق بیمه را پرداخت کند چه نکند. این قانون جزو نظم عمومی است و کارگر و کارفرما نمی‌تواند برخلاف آن باهم توافقی کنند.

چه کسانی مشمول قانون تامین اجتماعی میشوند؟

کلیه افرادی که به هر عنوانی در مقابل انجام کار دستمزد دریافت می‌کنند، از اولین روز کاری تحت پوشش قرار می‌گیرند و همچنین تمامی کارگاه ها و شغل هایی که قانون کار آنها را تحت پوشش خود قرار داده است مشمول این قانون می‌شوند. بر اساس ماده یک قانون کار کلیه کارگران و کارفرمایان کارگاه ها و موسسات تولیدی،صنعتی،کشاورزی و خدماتی تحت پوشش قانون کار قرار می‌گیرند. طبق آخرین آمار رسمی که توسط سازمان تامین اجتماعی در سال ۹۵ انجام گرفت، کارگران تحت پوشش تامین اجتماعی به تعداد ۱۳ میلیون و ۷۷۹ هزار نفر رسیده بود.

نحوه نظارت تامین اجتماعی در راستای حفظ حقوق کارگر بیمه شده

1. طبق قانون، سازمان تامین اجتماعی باید طی مدت ۶ ماه حق بیمه های پرداختی از جانب کارفرما را بررسی کند و در صورت عدم پرداخت یا اختلاف و مغایرت در میزان حقوق بیمه شده باید به کارفرما ابلاغ شود.در صورتی که کارفرما خود را تسلیم نظر سازمان نکند،توسط هیئت تشخیص مطالبات موضوع بررسی و تصویب می‌شود و در حکم اسناد لازم الاجرا قلمداد می‌شود و قابل وصول می‌باشد. همچنین در صورت مواجه با کارگری که به مشکل برخورده باید با بررسی سوابق بیمه ای فرد به طور مستقیم اقدام به وصول حق بیمه ای نماید.سازمان برای وصول مطالبات مالی خود به طور مستقیم و توسط ماموران اجرایی سازمان این موضوع را پیگیری می نماید.
2. طبق ماده ۴۷ قانون تامین اجتماعی سازمان این اختیار را دارد که کارگاه های مشمول قانون را بازرسی و دفترهای صورتحساب های مزد و حقوق را نظارت کند و در صورتی که کارفرما یا نماینده او از روند بازرسی جلوگیری نماید یا از ارائه دفاتر مربوطه خودداری کند محکوم به مجازات نقدی می‌شود. در صورت تکرار مطابق ماده ۱۷۹ قانون کار محکوم به حبس از ۹۱ تا ۱۲۰ روز میشوند.

چرا بیمه شدن برای کارگران اهمیت دارد؟

برای هر کارگری پرداخت حق بیمه از حقوق دیگر خیلی بیشتر اهمیت دارد. به دلیل استفاده از مزایای مهم سازمان مثل بازنشستگی و دریافت مستمری بازنشستگی در زمان پیری یا از کار افتادگی پرداخت حق بیمه از جانب کارفرما برای کارگر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عدم پرداخت حق بیمه و نادیده گرفتن مقررات تامین اجتماعی توسط کارفرما تاثیر مستقیم روی بازنشستگی کارگر دارد.

راه های پیگیری سوابق بیمه ای از جانب کارگر

فرد بیمه شده از دو طریق می تواند نسبت به پیگیری سوایق بیمه ای خود اقدام نماید:

1. به اداره کار حوزه جغرافیایی محل اشتغال (برای پیدا کردن اداره کار مربوطه کارگر می‌تواند از طریق شعبه بیمه گذار تامین اجتماعی خود شعبه اداره کار حوزه محل اشتغال خود را پیدا کند.) و سپس به کارگزاری بیمه تامین اجتماعی که در آنجا ثبت نامش را انجام داده مراجعه و سوابق بیمه ای خود را دریافت می‌کند. سپس سوابق بیمه ای خود را دوباره نزد اداره می‌برد.
2. با مراجعه به واحد نام نویسی و حسابهای انفرادی شعبه تامین اجتماعی محل اشتغال و تکمیل فرم سابقه بیمه،فرد بیمه شده می‌تواند نسبت به پیگیری سوابق بیمه ای خود اقدام نماید.

برای هرکدام از این اقدامات ارائه مدارکی مثل فیش حقوقی و مدارک واریز به حساب به سازمان تامین اجتماعی جهت بررسی صحت و سقم خواسته وی ضروری است.

مدارک و مراحل مورد نیاز برای شکایت از کارفرما به دلیل عدم پرداخت حق بیمه

1. در ابتدا فرد بیمه شده باید به شعبه بیمه گذار تامین اجتماعی مراجعه کند و شعبه اداره کار را پیدا نماید و فرمی که در اختیارش قرار می‌گیرد را مطالعه نماید. در این فرم به صورت خلاصه درباره حق کارگر و وظایف کارفرما نسبت به کارگر نوشته شده است.
2. سپس با مراجعه به واحد ارجاع اداره مربوطه یک نامه تهیه نماید و نامه را به کارگزاری تامین اجتماعی بدهد و سوابق بیمه ای خود را بگیرد.
3. سپس سوابق را به اداره کار ببرد و فرم دادخواست دریافت کند و آن را بر اساس نوع حقی که از او توسط کارفرما ضایع شده است پر می‌کند. شکایت او به هیئت تشخیص بدوی ارجاع داده می‌شود. هیئت تشخیص پس از بررسی اسناد موجود بازرس کاری را به محل اعزام می نماید و پس از بررسی صحت و سقم ادعای بیمه شده رای صادر می‌شود.
4. پس از ابلاغ رای توسط اجرای احکام دادگستری به کارفرما،باید نسبت به پرداخت حق بیمه اقدام نماید.

نکته قابل توجه در این خصوص این است که عملیات شکایت و پیگیری آن مشمول مرور زمان نیست یعنی هیچ مهلتی برای شکایت تعیین نشده است و هیچ محدودیت زمانی برای این کار وجود ندارد و کارگر یا بعد از فوت او ذینفعانش در هر زمانی می‌توانند اقدام به شکایت علیه کارفرما نمایند و بدین گونه نیست که اگر مهلت بگذرد و فرد شکایت نکند دیگر به شکایت او رسیدگی نشود.

مدارک هویتی

• اصل و کپی شناسنامه
• اصل و کپی کارت ملی
• اصل و کپی انحصار وراثت(در صورت فوت بیمه شده)
• اصل و کپی وکالتنامه وکیل قانونی بیمه شده (در صورت بیماری یا عدم توانایی مدعی)
• دفترچه درمان(در صورت داشتن)

مدارک مربوط به دوره مورد ادعا

• .حکم استخدامی،ارتقاء شغلی،تغییر سمت در دوره شغلی مورد ادعا
• لیست های حقوق کارگاه منظم به اظهارنامه که توسط اداره مالیاتی تایید شده باشد
• دفاتر قانونی کارگاه و اسناد و هزینه مربوطه
• لیست های حقوق کارگاه
• گواهی بانک ذیربط مبنی بر واریز حقوق ماهانه بیمه شده
• فیش یا رسید حقوق یا چک بانکی
• کارت افتتاح حساب بانکی
• کارت های حضور و غیاب ورود و خروج دفاتر ثبت حضور و غیاب کارکنان کارگاه
• کارت بهداشتی صادر شده از اداره بهداشت محیط کار
• معاینات پزشکی قبل از استخدام
• ارائه آراء صادره از سوی هیئت های تشخیص و حل اختلاف

در صورت نداشتن هر یک از این مدارک،فرد باید مشخصات دقیق و نشانی تعدادی از همکاران خود را که در کارگاه هستند ارائه دهد تا بررسی های لازم انجام گردد.